Kidonya - Ayvalık
Kidonya, yaÅŸadığımız kentin antik çaÄŸdaki ismi… Anlamı “yabani ayva” yada “ayvalık”… Tarih boyunca söyleniÅŸi dışında anlamı deÄŸiÅŸmeyen bir isme sahip ÅŸehrimizde, geçmiÅŸten bugüne doÄŸru beraberce bir yürüyüş yapalım.Bugünün Ayvalık’ında yeni oluÅŸan mahalleleri, iç içe girmiÅŸ eski ve yeni yapıların arasında eski Ayvalık’ın izlerini takip etmeye çalışalım.
Eski Ayvalık yerleÅŸiminin çamlık meydanından baÅŸladığını , bu bölgenin büyük ihtmimalle “ekabir” diyebileceÄŸimiz bir kitlenin sayufiye olarak kullandığını, günümüze kadar gelen yapıların ihtiÅŸmanından anlayabiliyoruz.Yine çamlık da Laka olarak bilinen alanda ise bahçe tarımı yapıldığını buralarda seyrek de olsa baÄŸ evi tarzında yapıların olduÄŸunu görüyoruz.
Åžimdiki Devlet Hastanesinin bulunduÄŸu yerden merkeze doÄŸru denize dik inen dar sokakların ve birbirine omuz vermiÅŸ ve çoÄŸu sıradan eski yapıların ise asıl yerleÅŸim merkezi yoÄŸunluÄŸunda halen vergi dairesinin bulunduÄŸu noktaya kadar uzandığı anlaşılıyor.En uzak noktada yeni yapılan gümrük iskelesi’nin tam karşısında iki adet ikiz taÅŸ bina geçmiÅŸ mimarinin son örnekleri olarak ÅŸehre sınır koymaktadır.GeçmiÅŸte canlı bir ticarete sahip kentte bir çok yabancı temsilciliklerin bulunduÄŸu ticarete baÄŸlı olarak yabancı sigorta ÅŸirketlerinin faaliyet gösterdiklerini , bu ÅŸirketlere ait plaketlerin halen bir çok eski bina duvarında paslanmış olsalar bile bulÅŸunduklarını biliyoruz.
Cumhuriyet yıllarında Ayvalık en radikal deÄŸiÅŸimi 1950 ‘li yıllarda yaÅŸamış.O dönemin belediye baÅŸkanı H.Avni Baskın zamanında halen Atatürk caddesi olarak bilinen ana arter, istimlak ve yıkımlar yapılarak bugünkü haline getirilmiÅŸ.Ederemit caddesi olarak bilinen ÅŸimdiki Cumhuriyet caddesi üzerindeki o günkü trafik yoÄŸunluluÄŸunun kaldırılması amaçlanmıştır.
Halen dahi o gün alınan kararların ve uygulamanın ne kadar isabetli olduğunu anlatanlar yada buna karşı çıkanlar vardır.
Peki o tarihten önce Atatürk caddesinin durumu neydi?
Eski Ayvalık fotograflarından edindiÄŸimiz bilgiye göre, yol belki bir aracın , yada at arabasının geçebileceÄŸi boyuttaymış.Ana meydandan Armutçuk istikametine gidiÅŸte yolun saÄŸ tarafında yoÄŸunlukla istimlak yapılmışş ve bugünkü trafik yükünü taşımaya devam eden Ayvalık’ın tek caddesi oluÅŸmuÅŸ.
Yapılan istimlak ve yıkımların en acı tarafı ise ,bir çok eski yapının yanısıra şimdiki Cumhuriyet ilköğretim okulunun olduğu yerdeki mevcut binanın yıkılmış olmasıdır.
Eldeki resimlerden ÅŸimdiki hükümet binasının olduÄŸu yerde mevcut yapının bahçe duvarları.ilkokulun bulundÄŸuÄŸu yerdeki eskiden “akademi”olduÄŸu söylenen binanın ise ön cephesinin iki taÅŸ sütun ile desteklenmiÅŸ yine taÅŸ işçiliÄŸi yoÄŸun bir giriÅŸ görülmektedir.
Bu gün Ayvalık ÅŸehir merkezi yine trafik sorunu yaşıyor.Mevcut yolun yetersiz olduÄŸu dile getirliyor.Denzi doldurup yol yapılması gerektiÄŸide söyleniyor.1950 lerdeki yol çalışmasının bugÄŸn geldiÄŸi nokta , alınan o kararların doÄŸru olup olmadığını tartışmaya açık hale getiriyor..Ne yaparsak yapalım geliÅŸen teknolji ve artan ziyaretçi sayısı ile doÄŸru orantılı araç sayısı artık bu kente araç yollu yapmanın anlamsızlığını ortaya koyuyor. O halde hala bir müğze kent görümündeki ÅŸehrimizi aaraç yoÄŸunluÄŸuna gömmekten öte bir ÅŸeyler yapma, yine radikal ama daha çaÄŸdaÅŸ kararlar alama zamanıdır.Hayal bu ya! Trafiktan arınmış, gürültüsüz,insanların çevrelerini görerek rahatça dolaÅŸabilrdikleri bir Ayvalık düşlüyorum….
Yusuf Yumlu
View this Post in: 
Haziran 13, 2008
sus
öncelikle böyle bir internet sayfası için teÅŸekkürler. “yada” diye yazdığınız kelime ki diÄŸer metinlerinizde de yer alıyor “ya da” ÅŸeklinde ayrı yazılır. kolay gelsin. iyi çalışmalar.
View this Comment in:
Kasım 12, 2008
sus
Yusuf & Cengiz restaurant’ınız hayırlı olsun ben kadıköy den zeki turak.! bu sitede isimleriniz geçmiyo sadece restaurant ismi geçiyor ama ben edremit star gazetesindeki size ayrılmış olan sayfanızdan yola çıkarak internetten aradığımda burası çıktı.inÅŸallah yalnış yere yazmamışımdır.tekrar hayırlı olsun çok sevindim ve en kısa zamanda da ziyaretinize gelmek istiyorum..!= ? öpüyorum selamlar…
View this Comment in:
Kasım 30, 2008
sus
Uyarınız için teşekkürler.
View this Comment in:
